Potówki, które często kojarzone są jako dolegliwość okresu niemowlęcego, pojawiają się również u osób dorosłych. Najczęściej można zauważyć je na częściach ciała o dużej potliwości. Jak rozpoznać potówki? Jak je wyleczyć? Jak zapobiegać ich nawrotom?

Czym są potówki?

Potówki (łac. miliaria) to dolegliwość gruczołów potowych, która zaczyna rozwijać się pod wpływem dwóch czynników:
– znacznej wilgotności skóry
– podwyższonej temperatury otoczenia

To powszechnie występujące schorzenie skórne, które dotyka osób w każdym wieku. Najczęściej diagnozowane jest u dzieci, ale również u osób dorosłych, między innymi u sportowców, seniorów, osób obłożnie chorych, z nadwagą i otyłością oraz problemem nadmiernej potliwości. Ponadto często pojawia się w okresie upalnego lata, podczas pobytu w klimacie tropikalnym.

Jak wyglądają potówki?

Wygląd potówek jest zależny od ich rodzaju:
– potówki zwykłe (miliaria crystallina) – mają postać małych grudek wypełnionych przezroczystym płynem, to najłagodniejsza forma tej dolegliwości
– potówki czerwone (miliaria rubra) – zaczerwienione grudki z cechami zapalnymi, mogą towarzyszyć im nieprzyjemne pieczenie lub swędzenie, bolesność skóry, zaburzenie wydzielania potu na dotkniętym nimi obszarze
– potówki głębokie (miliaria profunda) – pojawiają się w głębszych warstwach skóry, tworzą większe, twarde guzki, są diagnozowane najrzadziej

Gdzie najczęściej pojawiają się potówki?

Podczas gdy u dzieci potówki są najczęściej widoczne na twarzy, potówki u dorosłych pojawiają się na tułowiu, na przykład na plecach, karku, pośladkach, udach, brzuchu, ramionach, dłoniach, w pachwinach i pod pachami. Także mogą pojawić się w fałdach skórnych, na przykład u osób otyłych, pod piersiami u kobiet. Niektóre potówki mogą także w przyszłości zmienić się w uciążliwe wągry.

Co powoduje powstawanie potówek?

Do powstawania potówek dochodzi najczęściej na skutek przegrzania ciała. Tutaj powodem może być nie tylko sama podwyższona temperatura otoczenia, lecz również noszenie nieprzewiewnych ubrań, nadmierny wysiłek fizyczny, który powoduje pojawienie się potu. Warto też zaznaczyć, że potówki u dorosłych mogą być efektem stresu, który nasila pocenie się.

Nadmierną potliwość mogą wywoływać też różne dolegliwości, na przykład:
– cukrzyca
– menopauza
– nadczynność tarczycy
– zaburzenia hormonalne
– wybrane choroby zakaźne

Jak leczyć potówki?

Zazwyczaj potówki u dorosłych nie wymagają konsultacji lekarskiej i specjalnego leczenia – po kilku dniach mijają samoczynnie. Należy pamiętać wtedy o systematycznym myciu ciała oraz o stosowaniu antyperspirantów lub zasypek, które ograniczają pocenie.

W przypadku nasilonych objawów można zastosować kąpiele z sodą oczyszczoną, zasypki z 5-10% kwasem borowym, okłady z aloesu albo papki z mentolem.

Jak zapobiegać potówkom?

Osoby, u których pojawiają się potówki, mogą zmniejszyć ryzyko nawrotów przez odpowiednią profilaktykę.

Aby zapobiegać potówkom:
– unikaj czynności powodujących nadmierne pocenie
– noś ubrania wykonane z przewiewnych tkanin
– systematycznie myj całe ciało
– raz w tygodniu wykonaj peeling skóry
– stosuj pościel i prześcieradła z bawełny i często je zmieniaj
– korzystaj z antyperspirantów, zasypek